Sermaye Piyasası Kurulu Tarafından Borsalar ve Teşkilatlanmış Diğer Piyasalarda İşlem Yasağı Getirilen Kişi ve Kurumlara Ait Menkul Kıymetlere İlişkin Kurulun 29\12\2005 Tarihli İlke Kararı

​

Sermaye Piyasası Kurulu Karar Organının (SPKn) 47'inci maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinde tanımlanan suçların işlendiğinin tespit edilmesi durumunda, Kurulca SPKn'nun 46'ncı maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi uyarınca söz konusu fiilleri doğrudan veya dolaylı olarak işledikleri tespit edilenler hakkında, Kurulca uygulanan borsalar ve teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem yapma yasağına ilişkin uygulama esasları hususunda kurul tarafından 29.12/2005 tarihli İlke Kararı alınmıştır.

İlgili karar ile metninde; 

1) Kurulumuzun 28.03.2002 tarih ve 16/436 sayılı kararının I, II, III ve IV nolu bentlerinde belirtilen kararlarının uygulanmasına devam edilmesinin,

2) Haklarında işlem yasağı getirilen kişilerin vekil sıfatıyla ya da vekil aracılığıyla, borsalarda ve teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem yapmasının mümkün bulunmadığının Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) tarafından aracı kuruluşlara duyurulmasının, 

1) Kurulumuzca verilen işlem yapma yasağı kararının MKK'na tebliği ile birlikte MKK tarafından, nezdindeki, hakkında işlem yapma yasağı getirilmiş bulunan kişi ve kurumlara ait hesaplara işlem yasağı kaydı işlenmesi ve bu kişi ve kurumlara ait bütün kaydi payların, takas işlemlerine konu edilmelerinin önlenmesini teminen kıymet kodlarının farklılaştırılması hususunda MKK'nın bilgilendirilmesinin,

2) Kıymet kodları farklılaştırılan kaydi payların Kurulumuz kaydından çıkarılması için her bir şirkete ait kaydi pay bazındaki kıymet kodu ve nominal tutar bilgilerinin MKK tarafından tespit edilerek Kurulumuza bildirilmesinin,

​3) Söz konusu kaydi paylara ilişkin kıymet kodu ve nominal tutar bilgilerinin Kurulumuz kararı ile "Kurul kaydında bulunmayan menkul kıymetler" statüsüne alındıkları ve tekrar Borsalarda alım-satıma konu edilemeyecekleri hususunun MKK tarafından tüm aracı kurumlara duyurulmasının,

4) Kurulumuzca alınan bir karar nedeniyle aracı kurumun varsa kredi alacağının karşılıksız kalması sonucu aracı kurumun mali durumunun olumsuz etkilenmemesi bakımından, aracı kurumun, Borçlar Kanunu uyarınca hapis hakkını da kullanarak, aracı kuruma para borcu bulunan müşterilere ait kaydi paylar üzerinde, alacağını tam olarak tahsil etme amacı ve mevzuat uyarınca "bir yatırımcıya verilebilecek en yüksek kredi miktarı" ile sınırlı olarak, tasarrufta bulunma hakkı bulunduğunun kabul edilmesinin; bu tasarruf hakkının, kötüye kullanımların önlenmesi bakımından, münhasıran alacaklı aracı kurum tarafından borsalar ve teşkilatlanmış diğer piyasalarda yapılacak satışlarla sınırlanmasının, söz konusu hakkın kullanımı kapsamında müşteriye ait kıymetlerin borsalar ve teşkilatlanmış diğer piyasalarda satışı için aracı kurumlarca Kurul'a başvurulması durumunda ve satışa Kurulca izin verilmesi halinde müşteriye ait kıymetlerin Kurulca verilen satış izninin aracı kuruma tebliğ tarihinden itibaren en geç bir ay içinde satılması gerektiğinin, ancak, bu bir aylık sürenin,

a- İşlem yasaklıların kredili menkul kıymet işlemlerine ilişkin olarak aracı kurumların işlem yasaklı kişiden olan nakit alacaklarının karşılanması için piyasalarda yapılacak satışlarda fiyatlarda ciddi dalgalanma ve düşüş ihtimalinin bulunması durumunda,​

b-Bankaların alacaklarının teminatını oluşturan ve ilgili sözleşmeyle ferden belirlenmiş kaydi payların satışı durumunda,

uygulanmayacabileceği, bu durumlarda satış işlemlerinin, ilgili kuruluşun talebi de dikkate alınarak Kurulca belirlenecek sürede gerçekleştirilmesinin, ayrıca aracı kurumların bu madde uyarınca yapacakları satış işlemlerinin müşteriye ait Kurul kaydından çıkarılmış kıymetlerin tekrar Kurul kaydına alınarak ve gerekli kayıt ücreti tahsil edilmek suretiyle gerçekleştirilmesinin,

5) Kurulumuzca verilen işlem yapma yasağı kararının MKK'na tebliği ile birlikte MKK'dan, aracı kurumlara yapacağı bildirim sırasında, hakkında işlem yapma yasağı getirilen kişilere yasağın getirildiğinin ilan veya tebliğ edildiği tarih itibariyle kullandırılmış bulunan kredi tutarlarına ve bu kredilerin teminatı olarak aracı kurumca tutulan ilgili kişilere ait kıymetlere ilişkin bilgilerin Kurulumuza gönderilmek üzere MKK'na bildirilmesini istemesinin,

6) Kişiler hakkında işlem yasağı getirildikten sonra, ilgili kişiler adına herhangi bir alım-satım işlemi yapılması mümkün olmadığından, işlem yapma yasağına ilişkin Kurulumuz kararı kamuya duyurulduğu anda, henüz gerçekleşmemiş olsa bile, borsalardaki emir kabul esaslarına göre borsalara intikal ettirilmiş bulunan alım ve satım emirleri ile sınırlı olmak üzere, bu işlemlere ilişkin takas süresi içinde, takas yükümlülüklerinin yerine getirilmesi bakımından kıymet tanımlarının MKK tarafından eski haline getirilerek aracı kurumlar arası virman ve işleme aracılık eden aracı kurumca takas kurumu nezdinde hesaplar arası aktarmalara izin verilmesinin,

7) Hakkında işlem yasağı getirilen kişi veya kuruma ait bir hesaptaki kıymetlerin başka bir aracı kurumdaki aynı şahsa ait bir hesaba virmanının talep edilmesi halinde, aracı kurumlarca varsa kredi alacakları yukarıda açıklanan usulle tahsil edildikten veya aracı kurum ile müşteri arasında varılacak anlaşma çerçevesinde alacak teminat altına alındıktan sonra kalan kıymetlerin virmanının yapılmasının,

8) MKK nezdinde yapılacak hesaplar arası aktarım ve aracı kurumlar arası virman işlemlerinin yukarıda belirlenen esaslar çerçevesinde aracı kurumların ilgili müşterilerden alınan talimatlar ve tevsik edici diğer belgelerle birlikte MKK'na müracaatları üzerine belgeler üzerinden ilgili kıymetlerin elektronik sistem içerisinde hareketinin sağlanması ve bu konuda gerekli önlemlerin alınması hususunun MKK'na bildirilmesinin,

9) Yukarıda belirtilen esaslar dışında işlem yapma yasağı getirilen kişi ve kurumların MKK nezdindeki hesaplarından herhangi başka bir hesaba virman yapılmasının talep edilmesi durumunda, virman işleminin virmanı yapılacak kıymetin takas işlemlerine konu edilmesi mümkün olmayacak şekilde kıymet kodu farklılaştırılmış olarak gerçekleştirilmesi ve bu konuda gerekli önlemlerin alınması hususunun MKK'na bildirilmesinin, 

1) İşlem yasaklı olan kişilerden kaydi payları Kurul kaydından çıkarılanlara İşlem yasağı kararının tebliğinden sonra, suça konu edildiği tespit olunan kaydi payları dışındaki kaydi paylarının, Kurul kaydına alınması ve söz konusu kaydi paylarının borsalar ve teşkilatlanmış diğer piyasalarda satışı için izin verilmesi talebiyle Kurul'a başvurulması halinde, Kurul kayıt ücretinin tekrar ödenmesi, satış işlemlerinin kayda alma kararının ilgiliye tebliğinden itibaren 1 ay içinde tamamlanması, satışların müşteri hesap numarası girilerek yapılması ve başvurunun bir başka işlem yasağı kararının dolanılması amacını taşımaması koşullarıyla, söz konusu kaydi payların Kurul kaydına alınarak satışına imkan verilebileceğinin,

2) Hakkındaki diğer işlem yapma yasakları/yasağı devam ederken işlem yasaklarından birinin kaldırılması sonucunda, kaldırılan işlem yasağına konu kaydi paylarının Kurul kaydına alınması ve söz konusu kaydi paylarının borsalar ve teşkilatlanmış diğer piyasalarda satışı için izin verilmesi talebiyle Kurul'a başvurulması halinde, Kurul kayıt ücretinin tekrar ödenmesi, satış işlemlerinin kayda alma kararının ilgiliye tebliğinden itibaren 1 ay içinde tamamlanması ve satışların müşteri hesap numarası girilerek yapılması koşullarıyla kaldırılan işlem yasağına konu kaydi payların Kurul kaydına alınarak satışına imkan verilebileceğinin,

3) Satışa ilişkin sürenin, satılacak portföyün niteliği ve büyüklüğü ile piyasa koşulları ve somut olayın özellikleri gözetilerek Kurul tarafından uzatılabilmesinin, 

1) Kredili olmayan bir alım emri nedeniyle müşterinin ödemekle yükümlü olduğu tutarın tamamının veya bir kısmının takas günü itibariyle tevdi edilmemesi veya söz konusu tutarın takas tarihi itibariyle müşterinin aracı kurum nezdindeki hesabında bulunmaması durumunda, işlemin Kurulumuzun Seri:V, No:65 Tebliğinin 16'ncı maddesi üçüncü fıkrası (a) bendi çerçevesinde kredili işleme dönüştürülebileceğinin,

2) İşlemin Kurulumuzun Seri:V, No:65 Tebliğinin 16'ncı maddesi üçüncü fıkrası (a) bendi çerçevesinde kredili işleme dönüştürülebilmesi için kredili işlem sözleşmesi bulunan müşterilerin yazılı onayının alınması, kredili işlem sözleşmesi bulunmayan müşterilerle sözleşme akdedilmesi ve ayrıca işlemin bu Tebliğin bütün hükümleri açısından sermaye piyasası araçlarının kredili alım işlemi olma niteliğini taşıması ya da yapılacak ek işlemlerle taşır hale getirilmesi gerektiğinin,

3) Gerek Seri:V, No:65 Tebliğinin 16'ncı maddesinin üçüncü fıkrası, gerekse yukarıda yer alan B/4 bendi çerçevesinde yapılacak işlemlerde, işlem yapma yasağı getirilen müşteriden olan aracı kurum alacağının tahsili amacıyla yapılacak satış işlemlerine, müşteri hesaplarında bulunan varlıklardan, suça konu edildiği tespit olunan kaydi paylar dışındaki varlıklardan başlanması, bunun yeterli olmaması halinde yukarıda belirtilen kısıtlar çerçevesinde suça konu kaydi payların satışına geçilmesi gerektiğinin, 

Kurulumuzun 2001/9 sayılı Haftalık Bültende yayımlanan 28.2.2001 tarih ve 11/249 sayılı ve kararı, 2002/13 sayılı Haftalık Bültende yayımlanan 28.03.2002 tarih ve 16/436 sayılı kararı ve 2004/7 sayılı Haftalık Bültende yayımlanan 20.02.2004 tarih ve 7/167 sayılı kararlarının uygulanmasına devam edilmesine karar verilmiştir."denilmektedir.

Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederiz. 

Saygılarımızla,