Ana içeriğe atla
Ana Sayfa

Türkiye Sermaye Piyasaları - Merkezi
Saklama ve Veri Depolama Kuruluşu

title

Sıkça Sorulan Sorular

  • Paylaş 
  •  
  •  
  • Yazdır
  •  

Kaydi sistemin avantajları nelerdir?

  • Tüm piyasa aktörleri için daha düşük risk ve maliyet,
  • Her yıl milyonlarca dolar tutarında sertifika basım ve ihraç masrafından tasarruf,
  • Personel, saklama, sigorta ve borçlanma/ödünç maliyetlerinden tasarruf,
  • İhraççılar için sağlıklı ve güvenilir ortaklık pay defteri bilgilerini edinme imkanı,
  • Sermaye artırımı, temettü ödemeleri ve ortaklarla ilişki ve iletişimlerde zaman ve maliyet avantajı,
  • Sıfır sahte/kayıp/çalınma riski maliyeti,
  • Daha kısa, etkin ve hızlı takas süreci,
  • Şirket-ortak ilişkilerinde etkinlik, ortaklık haklarının kullanımında kolaylık
  • Uluslararası entegrasyonu kolaylaştırma,
  • Uluslararası endüstri standardını sağlama​

Kaydi sisteme geçiş süreci nedir?

Hangi sermaye piyasası aracının kaydileşeceğine düzenlemeler uyarınca, Sermaye Piyasası Kurulu karar vermektedir. SPK fiziki katılma belgelerinin ve pay senetlerinin kaydileştirilmesini kararlaştırmış olup sözkonusu kıymetler kaydileştirilmiştir.

Yatırım Fonu Katılma Belgeleri :

Kuruluşumuz bu çerçevede 25 Nisan 2005 tarihinden itibaren iki yatırım fonunun kurucusu tarafından kendisine teslim edilen Katılma Belgelerini pilot uygulama kapsamında kayden izlemeye başlamıştır. Pilot uygulaması sonuçlarının başarısı üzerine 27 Haziran 2005 tarihinden itibaren diğer fonların katılma belgeleri için de kaydileştirme işlemine başlanmıştır. 27 Haziran 2005 tarihinden sonra kurulacak fonların katılma belgeleri artık fiziken basılmayacak, MKK sistemi üzerinden kayden hak sahiplerinin hesabına dağıtılmak suretiyle izlenecektir. Halihazırda Yatırım Fonu Katılma Belgelerinin tamamı kaydileştirilmiştir.

Pay Senetleri :

28 Kasım 2005 tarihinde Takasbank’ta Müşteri İsmine Saklama Sisteminde fiziken saklanmakta olan tüm pay senetleri iptal edilerek, bu hesap kayıtları MKK tarafından devralınarak pay senetleri artık sadece MKK ‘da kayden hak sahibi bazında izlenmek suretiyle kaydi sisteme geçilmiştir. Bu tarihten sonra Borsa İstanbul A.Ş.'de alım-satımı yapılacak pay senetlerinin takasına sadece kaydi pay senetleri kabul edilmektedir.

Kaydi dönüşüm Takasbank’ta aynen saklamada tutulan pay senetleri ile haksahiplerinin Takasbank dışında tuttukları pay senetleri için de sözkonusudur. Bunun sağlanması için hak sahiplerinin yatırım kuruluşları ve ihraççılar vasıtasıyla pay senetlerini kaydileştirilmek üzere MKK'ya teslim etmeleri gerekmektedir.

MKK'nın görevleri nelerdir?

6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu'nun (SPKn) 13 üncü maddesinde kaydi sermaye piyasası araçlarına ilişkin hakların MKK tarafından izleneceği ve kayıtların MKK tarafından oluşturulan elektronik ortamda tutulacağı düzenlenmektedir.

6362 sayılı SPKn’nun 81'inci maddesi uyarınca MKK’nın görev ve yetkileri aşağıdaki gibidir:

  • (1) Merkezi Kayıt Kuruluşu, sermaye piyasası araçlarının kaydileştirilmesine ilişkin işlemleri gerçekleştirmek, kaydileştirilen bu araçları ve bunlara bağlı hakları, elektronik ortamda, üyeler ve hak sahipleri itibarıyla kayden izlemek, bu araçların merkezî saklamasını yapmak üzere kurulmuş, özel hukuk tüzel kişiliğini haiz anonim şirkettir.
  • (2) MKK’nın kuruluş, faaliyet, üyelik, çalışma ve denetim esasları, gelirleri ve kâr payı dağıtım esasları Kurul tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.
  • (3) MKK, birinci fıkrada yer alan görevlerin yanı sıra aşağıda sayılan faaliyetleri de yerine getirir:

    a) 6102 sayılı Kanun ve ilgili diğer mevzuatta yer alan kurumsal yönetim ilkelerine şirketlerin uyumunu sağlamaya yönelik olarak şirketler ile ortaklarının ve yatırımcılarının iletişiminin sağlanabileceği elektronik bir platform oluşturmak

    b) Sermaye piyasalarına ilişkin verilerin tek bir noktada toplanmasını sağlamaya yönelik elektronik bir veri bankası oluşturmak, Kurulun belirleyeceği ilkeler çerçevesinde verilerin kullanımını sağlamak

    c) Kurul tarafından sermaye piyasası ve ilgili mevzuat çerçevesinde verilen diğer görevleri ve düzenlemelerin gerektirdiği işlemleri yapmak

    ç) İlgili mevzuata göre yetkilendirilmek kaydıyla, lisanslı depolar tarafından düzenlenen ürün senetlerinin kaydileştirilmesine, bunların ve bunlara bağlı hakların elektronik ortamda kayden izlenmesine ilişkin işlemleri yürütmek ve bunlara ilişkin platform oluşturmak

  • (4) Kurul tarafından çıkarılan düzenlemeler çerçevesinde MKK, iş ve işlemleri ile ilgili olarak gerekli gördüğü hususlarda üyelerinden bilgi ve belge istemeye ve inceleme yapmaya yetkilidir. Üyeler, MKK’nın görev alanına giren hususlarda özel mevzuatında yer alan hükümlere dayanarak bilgi vermekten imtina edemezler.
  • (5) MKK ve üyeleri, kayıtların yanlış tutulmasından dolayı hak sahiplerinin uğrayacağı zararlardan kusurları oranında sorumludur.
  • (6) Kurul, MKK’nın gözetim ve denetim merciidir. Kurul, sermaye piyasası araçlarının kayden izlenmesi ile gerekli gördüğü diğer hususların yerine getirilmesini, her türlü bilgi ve belgenin yazılı ya da elektronik ortamda, talebi üzerine veya düzenli olarak gönderilmesini MKK ile bu kuruluşun üyelerinden isteyebilir.

SPKn 13 üncü ve 81 inci maddeleri ve MKK Yönetmeliği ile MKK'nın görev ve yetkilerinin çerçevesi çizilirken, MKK nezdinde tutulacak kayıtların tabi olacağı usul ve esaslar ise SPK tarafından çıkarılan Kaydileştirme Tebliği ile belirlenmiş bulunmaktadır. Tebliğle MKK üyelerinin kimler olabileceği, bunlara ilişkin hesap ve işlemlerin niteliği ve işlemlerin yerine getirilmesine ilişkin esaslar düzenlenmiştir.

Yasal çerçeve nedir?

6362 sayılı SPKn'nun 13'üncü maddesi:

  • "(1) Sermaye piyasası araçlarının senede bağlanmaksızın elektronik ortamda kayden ihracı esastır. Kurul, kayden ihraç edilecek sermaye piyasası araçlarını ve kayden izlenecek hakları belirler; türleri ve ihraççıları itibarıyla kaydileştirmesine, kayıtların tutulmasına ve üyelik şartlarını kaybeden ihraççıların paylarının kayden izlenmesinin sona erdirilmesine ilişkin usul ve esasları düzenler. 
  • (2) Kaydi sermaye piyasası araçları, nama veya hamiline yazılı olmalarına bakılmaksızın isme açılmış hesaplarda izlenir. Kurul, sermaye piyasası aracının türüne ve ihraççısının veya MKK üyesinin niteliğine göre sermaye piyasası araçlarının hak sahibi ismine hesap açılmaksızın hesapların toplu olarak tutulmasına karar verebilir.
  • (3) Kaydi sermaye piyasası araçlarına ilişkin haklar, MKK tarafından izlenir. Kayıtlar, MKK tarafından oluşturulan elektronik ortamda, bu kuruluşun üyelerince tutulur.
  • (4) Kaydileştirilmesine karar verilen sermaye piyasası araçlarının Kurulca belirlenen esaslar çerçevesinde teslimi zorunludur. Teslim edilen sermaye piyasası araçları kendiliğinden hükümsüz hâle gelir. Teslim edilmeyen sermaye piyasası araçları ise kaydileştirilme kararından sonra borsada işlem göremez, aracı kurumlarca bu sermaye piyasası araçlarının alım satımına aracılık edilemez.
  • (5) Payların devrinin, 6102 sayılı Kanunun ilgili hükümleri çerçevesinde ortaklıklar tarafından pay defterine kaydında, ilgililerin başvurusuna gerek kalmaksızın MKK nezdinde izlenen kayıtlar esas alınır.
  • (6) Kayden izlenen sermaye piyasası araçlarına ilişkin tedbir, haciz ve benzeri her türlü idari ve adli talepler münhasıran MKK'nın üyeleri tarafından yerine getirilir. İlgili kanunlar uyarınca elektronik ortamda tebligatı yapılan alacakların takip ve tahsiline ilişkin hükümler saklıdır."

düzenlemesini getirmektedir.

6362 sayılı SPKn'nun 81 inci maddesi ile de Merkezi Kayıt Kuruluşu'na ilişkin düzenleme yapılarak Kuruluşumuz, sermaye piyasası araçlarının kaydileştirmesine ilişkin işlemleri gerçekleştirmek, kaydileştirilen bu araçları ve bunlara bağlı hakları, elektronik ortamda, üyeler ve hak sahipleri itibarıyla kayden izlemek, bu araçların merkezi saklamasını yapmak üzere kurulmuş, özel hukuk tüzel kişiliğini haiz anonim şirket olarak belirlenmiştir. Kuruluşumuz faaliyetleri 6362 sayılı SPKn'nun 81 inci maddesine dayanılarak Sermaye Piyasası Kurulu tarafından Çıkarılan Merkezi Kayıt Kuruluşunun Kuruluş, Faaliyet, Çalışma Ve Denetim Esasları Hakkında Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yürütülmektedir.

Hukuki işlemler

Kaydi kıymetlere ilişkin adli ve idari merci bildirimleri nereye yapılmalıdır?

Adli ve idari mercilerce kaydi kıymetlere ilişkin her türlü talep Sermaye Piyasası Kanununun 13 üncü maddesi uyarınca münhasıran ilgilinin hesabının bulunduğu kuruma gönderilmesi gerekmektedir.

MKK tarafından uygulanmış hacizlerin kaldırılması için nereye bildirim gönderilmelidir?

Haciz uygulanan kıymet hangi kurumun hesabında ise o kuruma haciz kaldırma bildirimi gönderilmelidir.

MKK E-Haciz bildirimlerinde yer alan Vergi Daireleri ve Mal Müdürlüklerinin kodları nelerdir ?

Varisler olarak nasıl başvuru yapılmalı ?

Mirasçılar tarafından kimlik fotokopisi ve veraset ilamı aslı yada aslı gibidir onaylı sureti ile başvurulmalıdır. Başvurunun bizzat yapılmaması halinde noter aracılığıyla gönderilmesi gerekmektedir.

Faksla işlem yapılıyor mu?

Evrak aslı gelmedikçe hukuken işlem yapılması mümkün değildir.

AloMKK kod bilgileri nedir?

AloMKK Kod Bilgileri, sesli yanıt sisteminde bakiye dinleme ya da blokaj işlemleri yapılırken tek kurum ya da tek kıymet tercihlerinin yapılabilmesi için telefondan tuşlama yapılarak kullanılan kod bilgileridir. 

Üye Kod bilgilerine ulaşmak için lütfen tıklayınız​.

Menkul Kıymet Kod bilgilerine ulaşmak için lütfen tıklayınız.

Kaydileştirme nedir?

Kaydileşme ifadesi net olarak hangi durumu ifade etmektedir?

Menkul kıymetlerin fiziksel varlığının ortadan kalkması sonucunda menkul kıymetlerin içerdiği hakların senede bağlanmaksızın kaydi değer olarak izlenmesidir. Bu amaçla menkul kıymetlerin bağlı oldukları fiziki senetlerin imha edilerek hak sahipleri adına yatırım kuruluşları ya da ihraççılar nezdinde açılan hesaba aktarılması ve bu kıymetlerin ve bunlara bağlı hakların bilgisayar ortamında izlenmesi ifade edilmektedir.

​Borsada İşlem Gören - Görmeyen Paylara İlişkin Kaydileşme:

Yatırımcıların, henüz kaydileşmemiş pay veya yatırım fonlarının, kaydileşmesi için ihraçcı şirkete ya da ihraççı şirket tarafından yetkilendirilen yatırım kuruluşuna başvurarak ellerinde bulunan fiziki menkul kıymetler veya bunları temsil eden diğer bilgi ve belgelerin teslim edilmesi gerekmektedir.

​Paylarımı kaydileştirdiğim zaman haklarımda bir azalma/kayıp olur mu?

Hayır. Tüm haklarınız artık kayden izlenmeye başlanır. Malik olarak sahip olduğunuz tüm haklarınızı aynen korursunuz ve kullanırsınız.

Hesabımda Borsa’da işlem görmekten men edilen Şirket payları var. Haklarım nelerdir?

Borsada işlem gören şirketler çeşitli nedenlerle Borsa Yönetim Kurulu kararıyla Borsa'da işlem görmekten men edilebilir. Borsa'da işlem görmeyen şirkete ait paylarınız Borsa'da alım satıma konu olamaz. Mevzuat çerçevesinde bahse konu paylar için söz konusu olması halinde yönetimsel (örnek, genel kurulda oy kullanma) ve mali hakları (örnek, nakit temettü ve sermaye artırım) kullanımı, transfer işlemleri ile diğer kişilere devri yapılabilir. Söz konusu işlemler, borsada işlem gören şirketler ile aynı esaslara göre gerçekleştirilir.

İş başvurusu

Açık iş pozisyonlarımızla ilgili olarak özel istihdam bürolarının veya yazılı medyanın ilanlarını takip edebilir, başvurularınızı aynı kanallar üzerinden gerçekleştirebilirsiniz.